Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης είναι να περιγράψει την εφαρμογή διδακτικής προσέγγισης της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, στους μαθητές του Τμήματος Ένταξης του Σχολείου μας, μέσα από τις ηλεκτρονικές σελίδες του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.
Κινηθήκαμε σε τρεις άξονες που αφορούν:
- α. στη συμβολή των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του Μουσείου στην απόκτηση της ιστορικής γνώσης και την ανάπτυξη της ιστορικής συνείδησης με βιωματικό τρόπο
- β. στον περιορισμό του ρόλου του δασκάλου και την αύξηση της ενεργητικής συμμετοχής των μαθητών στη διαδικασία της μάθησης με την προώθηση της παρατηρητικότητας, της κινητικότητας και της δημιουργικότητάς τους, μέσα από δραστηριότητες που παρέχουν πολλαπλές αναπαραστάσεις της γνώσης
- γ. στη συμβολή των ανωτέρω δραστηριοτήτων στη γλωσσική και γνωστική ανάπτυξη και την καλλιέργεια δεξιοτήτων γραφής και ανάγνωσης.
Μεθοδολογία
- Συνδυάσαμε τη συγκυρία του εορτασμού των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 με την ανάγκη προσαρμογής των διδακτικών πρακτικών μας σε διάφορες και ποικίλες μορφές δράσης, με τη χρήση πολλών εποπτικών μέσων και υλικών για την αποτελεσματικότερη επίτευξη των στόχων του ΤΕ.
- Οι 13 μαθητές του τμήματος ήρθαν σε επαφή μέσα από τις ηλεκτρονικές σελίδες του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου με πτυχές της καθημερινής ζωής των Ελλήνων κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, πληροφορήθηκαν για σημαντικά γεγονότα της πορείας προς την ανεξαρτησία, γνώρισαν ορισμένους από τους πρωτεργάτες της ελληνικής επανάστασης μέσα από τον βίο τους, τα προσωπικά τους αντικείμενα και την πολεμική τους δράση.
Διδακτικό υλικό - Διδακτικά βήματα – Δραστηριότητες (α)
- «Tο '21 αλλιώς» (μία από τις περιοδικές εκθέσεις του ΕΙΜ)
Είναι μια πρωτότυπη προσέγγιση της εποχής της Επανάστασης του 1821
(σε συνεργασία με ομάδα συλλεκτών και με τη στήριξη της PLAYMOBIL)
α. περιηγηθήκαμε εικονικά στην έκθεση
β. είδαμε εικόνες από την gallery της έκθεσης
γ. μελετήσαμε τον κατάλογο της έκθεσης (εστάλη στο σχολείο)
δ. λύσαμε γρίφους και παίξαμε δημιουργικά παιχνίδια παρέα με τους ήρωες της έκθεσης στο φυλλάδιο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων (παραχώρηση από το Μουσείο)
ε. ζωγραφίσαμε και ντύσαμε τους ήρωες με τις χρωμοσελίδες και τις σελίδες χαρτοκοπτικής (παραχώρηση από το Μουσείο)
στ. Γράψαμε ποιήματα και κείμενα για τα γεγονότα που μας εντυπωσίασαν
- Με διοράματα και φιγούρες PLAYMOBIL, επιχειρείται μια πρωτότυπη προσέγγιση όσων διαδραματίστηκαν, από τους προεπαναστατικούς χρόνους μέχρι και την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Μικρόσωμες πολύχρωμες φιγούρες «συνθέτουν» πεδία μαχών, αναπαριστούν ιστορικά γεγονότα, περιγράφουν σκηνές καθημερινότητας, απεικονίζουν σημαίνουσες μορφές του Αγώνα.
- Πάνω από 20 μικρά και μεγάλα διοράματα (τρισδιάστατες απεικονίσεις σκήνων), κατασκευασμένα από φιγούρες και εξαρτήματα PLAYMOBIL, τα οποία απεικονίζουν σκηνές από την καθημερινή ζωή στην Ελλάδα των αρχών του 19ου αιώνα και γεγονότα της Επανάστασης του 1821: Οι πρόσφυγες της Πάργας, ο όρκος των Φιλικών, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης να διαβαίνει τον Προύθο ποταμό, η Πολιορκία της Τριπολιτσάς, η έξοδος του Μεσολογγίου είναι μερικά μόνο από τα προς έκθεση διοράματα. Επιπλέον, πάνω από 80 πρωταγωνιστές της Επανάστασης, Έλληνες, φιλέλληνες και Οθωμανοί, άνδρες και γυναίκες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων, αποδίδονται σε φιγούρες PLAYMOBIL και συνοδεύονται από σύντομο βιογραφικό τους.
Διδακτικό υλικό - Διδακτικά βήματα – Δραστηριότητες (β)
- Στην Εφαρμογή του Μουσείου
Ας γνωρίσουμε τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης του 1821!
- Διαβάσαμε το σύντομο βιογραφικό των ηρώων που μας κέντρισαν περισσότερο το ενδιαφέρον και είδαμε σημαντικά προσωπικά τους αντικείμενα
- Στις Εφαρμογές του Μουσείου
- I. Ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές (πληροφορηθήκαμε παίζοντας πώς ντύνονταν οι κάτοικοι της εποχής στα χωριά και στις πόλεις στα διάφορα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας)
- II. Σήμερα γάμος γίνεται (είδαμε τα ρούχα της νύφης, καθώς και αντικείμενα και έπιπλα από αρχοντικά ή φτωχικά σπίτια νεονύμφων του 19ου αιώνα)
III. Παιχνίδι Μυστηρίου: Η επιστροφή των χαμένων κειμηλίων (γνωρίσαμε καλύτερα 6 από τα ιστορικά κειμήλια της Επανάστασης που φυλάσσονται στο Μουσείο)
Αξιολόγηση – Επισημάνσεις
Ως αποτίμηση των παραπάνω σημειώνουμε ότι δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές:
- να είναι δρώντα πρόσωπα στη διαδικασία της μάθησης, γεγονός που έδωσε ξεχωριστό νόημα στις δραστηριότητες, κίνητρο για μάθηση και αποφυγή της ρουτίνας,
- να εμπλακούν ενεργά και αυθόρμητα στις διάφορες μορφές δράσης, με ενεργοποίηση πολλών αισθήσεων, με εποπτικά μέσα και παιχνίδια,
- να γνωρίσουν σημαντικά γεγονότα και εξελίξεις της ελληνικής Ιστορίας,
- να αξιοποιήσουν τις ιστορικές πηγές στην απόκτηση της ιστορικής γνώσης,
- να οπτικοποιήσουν με κατανοητό και ευφάνταστο τρόπο το ταξίδι στην Ιστορία,
- να δημιουργήσουν δικά τους γραπτά κείμενα, εμπνεόμενοι από την Ιστορία της χώρας μας,
- να αναπτύξουν την αυτενέργεια, τη φαντασία και τη δημιουργικότητα,
- να εστιάσουν την προσοχή τους σε πολλαπλές αναπαραστάσεις της γνώσης,
- να συγκεντρώσουν και να επεξεργαστούν πληροφορίες,
- να εξασκηθούν στον προφορικό λόγο και να καλλιεργήσουν τον γραπτό (εμπλουτισμός λεξιλογίου και συντακτικών δομών, επέκταση γλωσσικών σχημάτων σε νέες προτάσεις),
- να βελτιώσουν τις δεξιότητες της ανάγνωσης και της κατανόησης μέσα από διαδικασίες που βασίζονταν στην ποικιλία και τη δράση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
- … οι παραπάνω δράσεις συντέλεσαν στην επίτευξη ορισμένων από τους παιδαγωγικούς και διδακτικούς στόχους που τέθηκαν στο πλαίσιο του Τμήματος Ένταξης κυρίως γιατί επέτρεψαν την εξατομίκευση των επιδιωκόμενων στόχων και δεξιοτήτων, την ποικιλία των δραστηριοτήτων, την εναλλαγή των μέσων και υλικών μάθησης και τη διαφοροποίηση των μεθόδων εργασίας.
Σελίδες του Μουσείου
Το ‘21 αλλιώς
Εικονική περιήγηση
Εφαρμογές: (i. Ας γνωρίσουμε τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης του 1821!, ii. Ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές, iii. Σήμερα γάμος γίνεται, iv. Παιχνίδι Μυστηρίου: η επιστροφή των χαμένων κειμηλίων)
Εκπαιδευτικό υλικό